Co wpływa na jakość parzenia herbaty?

Parzenie to proces rozpuszczania zawartych w herbacianych liściach substancji rozpuszczalnych w wodzie. Jak w wielu innych sytuacjach można to zrobić dobrze i źle, albo raczej lepiej i gorzej. Dobrze zaparzona herbata to potoczne określenie herbaty zaparzonej „zgodnie ze sztuką”. Co to oznacza? Zgodnie ze sztuką można robić wiele rzeczy, można murować ceglany mur zgodnie ze sztuką murarską lub gotować potrawy zgodnie ze sztuką kucharską itd. Rozumieć przez to należy wykonanie czegoś prawidłowo, tak jak powinno być, czyli tak by efekty były najlepsze. W przypadku herbaty znaczy to: zaparzyć tak, by napar był najsmaczniejszy, czyli by wydobyć z herbaty jej pełen potencjał. Najprościej można powiedzieć, że należy trzymać się zasad parzenia podanych przez producenta na opakowaniu. Są tam podane parametry parzenia takie, jakie producent poleca zastosować by jego herbata smakowała tak jak ją zaprojektował i by zaprezentowała się z najlepszej strony.

Odpowiedni dobór parametrów parzenia determinuje także to, co chcemy podczas parzenia osiągnąć. Jeśli ma to być napar mocny, zawierający maksymalną ilość prozdrowotnych substancji, musielibyśmy herbatę przeparzyć przekraczając pewne parametry parzenia. Nie będzie ona wtedy wyjątkowo smaczna ale z pewnością skuteczna.

• Do parametrów parzenia zaliczyć można: czas parzenia, temperaturę użytej wody oraz proporcję suszu do wody. Bardziej zaawansowani herbaciarze dodają jeszcze jakość wody oraz stosowane naczynia.
• Najczęściej parzymy herbatę czarną. Taka wymaga wrzącej wody i czasu parzenia uzależnionego od wielkości liści. Waha się on od minuty przy drobnych liściach po nawet pięć minut, gdy parzymy herbatę o całych liściach. Najczęściej jednak mówi się o dwóch minutach i dozie wynoszącej 1:50 czyli 50ml wody na każdy gram herbaty.
• Herbaty zielone potrzebują wody chłodniejszej około 70-80 stopni Celsjusza. Żółte 80 stopni. Oolongi i białe około 90 stopni i ciemne, czyli czerwone, podobnie jak czarne wrzątku. Ciemne herbaty należy najpierw krótko przepłukać wrzątkiem i napar wylać.
• Na jakość naparu mają wpływ także takie drobiazgi jak to, czy wsypaliśmy susz do wody czy odwrotnie oraz czy strumień wody skierowany był prosto na liście czy raczej laliśmy wodę „po ściance”. Nie bez znaczenia jest też fakt, czy naczynie wygrzaliśmy najpierw wrzątkiem.

Dlaczego parametry parzenia mają wpływ na jakość naparu łatwo się domyślić.

Skoro parzenie to nic innego jak rozpuszczanie, to od razu przychodzi nam na myśl fakt, że w gorącej wodzie wszystko łatwiej się rozpuszcza. Rzeczywiście, herbata zalana zimną wodą też się zaparzy lecz będzie to trwało godzinami. Tu pojawia się kwestia zależności między parametrami. Jeśli jakiś zwiększamy, inny zmniejszamy.

• Używając większej dozy, skracamy czas, używając niższej temperatury wydłużamy czas itd. Zachowanie równowagi między tymi parametrami gwarantuje nam jakościowy napar. Daje też z drugiej strony możliwość eksperymentowania z własnymi parametrami.
• Gdybyśmy zaparzyli herbatę krótko gorącą wodą i porównali z tą samą zaparzoną długo wodą zimną, odkrylibyśmy, że ich smak się różni. Wynika to z tego, że niektóre substancje zawarte w herbacie rozpuszczają się łatwiej, a inne trudniej. To natomiast oznacza, że niektóre cechy naparu uwypuklają się przy parzeniu na ciepło inne przy zimnym parzeniu.

Czy powinniśmy się zatem trzymać tak zwanej sztuki parzenia i zalecanych parametrów? Odpowiedź jest jedna. Zależy jaka herbata nam smakuje najbardziej. To w końcu my będziemy ją pili, a nie ktoś kto to wszystko wymyślił. Zalecane temperatura, doza i czas przy każdej herbacie powinny być dla nas wyjściową metodą parzenia i to od tego najlepiej zacząć by nową herbatę poznać i móc wypraktykować sobie swoją ulubioną technikę. Do czego zresztą serdecznie zachęcamy ponieważ ważniejsza od sztuki parzenia jest własna satysfakcja zarówno z picia herbaty, jak i jej przygotowywania.

Autorem tekstu jest Rafał Przybylok