Ekskluzywna herbata, segment herbat specialty
Czy wszystko co drogie jest lepsze? Rozpoznanie jakości różnych produktów nie jest proste nawet wśród specjalistów, a co dopiero przez pobieżnie orientującego się w temacie klienta. Pozostawia to ogromne pole do popisu dla wszelkiego rodzaju oszustów, którzy gotowi są sztucznie zawyżać ceny nadając produktowi cechy ekskluzywności, tak by kupujący sądził, że proponowany mu towar wart jest swej ceny.
Niech nie zwiedzie nas opakowanie herbaty, ponieważ istnieją w Chinach producenci specjalizujący się w wytwarzaniu ekskluzywnych opakowań, puszek i pudełek na herbatę. Można je kupować z gotowymi nadrukami i wsypać do nich cokolwiek.
Herbata ekskluzywna to bardzo niejasny temat.
Wiele osób uważa, że herbata ekspresowa to „ta zwykła”, a sypana to „ta lepsza”. Często tak jest, choć brakuje odpowiedniej definicji, co określa dobrą herbatę. Z całą pewnością trudno oczekiwać od przemysłowo zmielonych blendów (czyli mieszanek herbat z różnych zbiorów i plantacji, zapakowanych w torebki ekspresowe i przechowywanych niewiadomo jak długo w magazynach i sklepach, o zupełnie nieznanym pochodzeniu i sposobie obróbki), by pretendowały do klasy produktów ekskluzywnych.
- Nie chodzi zatem o cenę, bo ta może być sztucznie zawyżana.
- Nie chodzi o opakowanie, ponieważ te produkuje się masowo.
- Nie jest kwestia popularności ani tego czy herbata jest sypana.
Jak podkreśla Intenational Specialty Tea Association, ocena herbaty specialty nie jest łatwym procesem i w przypadku branży kawowej zajął trzydzieści lat. Na kawie należy się wzorować, ponieważ ma ona ten proces już za sobą i wiele gotowy rozwiązań można do świata herbaty przenieść. Rozwój branży specialty wymaga także sprawdzenia odpowiedniej nomenklatury i systemu kontroli pozwalającego ujednolicić pewne pojęcia.
Nie powstał jeszcze jednolity i zaakceptowany przez producentów sposób oceny, chociaż intensywne prace nad nim trwają. Przeszkodą okazują się ludzie produkujący herbatę. W odróżnieniu od producentów kawy (którzy dumni są ze swych rozwiązań), producenci herbaty zazdrośnie strzegą swych tajemnic i nie chcą, by ktoś wiedział jak jest produkowana ich herbata. Wielu odpowiada obecna sytuacja na rynku herbacianym i nie chcą, aby międzynarodowa instytucja, używając specjalistycznej skali punktowej decydowała o tym czy ich herbata zaliczyć może się do segmentu specialty czy nie. Wiele osób zarabia na braku jednolitego systemu.
Tak jak ziarno kawowca, herbata miałaby być oceniana w stupunktowej skali, gdzie analizowane było by wszystko, co w istotny sposób wpływa na jakość herbaty. Punkty herbata zdobywałaby za terroir, czyli naturalne warunki w jakich wzrasta, szczep krzewów, ich wiek, rozmieszczenie, metody zwalczania szkodników i chwastów, sposób i termin zbiorów, zastosowanie odpowiednich technik oraz urządzeń do obróbki liści, a nawet wiedzę i doświadczenie samego producenta.
Zanim jednak to nastąpi, zanim branża herbaty ekskluzywnej rozwinie się na tyle, by producenci chcieli zabiegać o zaliczenie ich produktów do tego segmentu, pozostaje nam się kierować innymi przesłankami.
Nie trudno zdobyć podstawową wiedzę w dziedzinie herbaty, pozwalającą dokonywać świadomych wyborów. Jeżeli brak nam doświadczenia, warto poszukać zaufanego sprzedawcy. To docenione sklepy specjalistyczne, świadome odpowiedzialności, którą obarczają ich wymagający klienci nie mogą pozwolić sobie ani na produkt złej jakości ani na zawyżone ceny. Jeśli sami dokonujemy wyboru, poza pewnym źródłem, warto wiedzieć skąd pochodzi dana herbata oraz kiedy została zebrana. Jawność drogi jaką przebyło ziarno kawowe od samej plantacji aż do palarni było w przypadku kawy także jednym z podstawowych warunków zaliczenia do segmentu eksluzywnych kaw.
Póki co, na ile to możliwe, powinniśmy sami dociekać odpowiedzi na pytania jakie zostaną w przyszłości postawione przed herbatą, gdy odpowiedni system oceny już ruszy. Wybierajmy herbatę świeżą, o wiadomym pochodzeniu i uprawianą organicznie, unikajmy herbaty przemysłowej, wybierajmy zamiast dużych sklepów i marketów, sklepy specjalistyczne, no i nie dajmy się nabrać na ekskluzywne opakowanie, czy sztucznie zawyżoną cenę.
Autorem tekstu jest Rafał Przybylok
