Herbata rozpuszczalna granulowana – jak powstaje? Czy jest zdrowa?

Instant, czyli rozpuszczalna, to herbata, która nie do końca jest naparem herbacianym. Ten niezwykle popularny niegdyś napój dziś jest już nieco zapomniany, aczkolwiek wciąż dostępny.

Czym się różni herbata rozpuszczalna od zwykłej?

W praktyce brakiem fusów, czyli pewną wygodą. Nie musimy odcedzać naparu, używać sitek, torebek i zaparzaczy. Jest szybko i czysto. Nie ma wyciągania torebki, kapania i czekania na napar. Zalewamy, mieszamy i gotowe.

Jak łatwo zauważyć proszek, czy raczej granulki herbaty rozpuszczalnej mają się w całości rozpuścić. Liście zaś mające dać napar lądują w śmietniku, gdy do naparu przejdą wszystkie substancje rozpuszczalne w wodzie.

Różnice w smaku między herbacianym naparem, a herbatą rozpuszczalną?

Wynika to z obecności w herbacianym suszu licznych substancji nierozpuszczalnych w wodzie, które w czasie parzenia, w postaci drobinek dostają się do wody tworząc zawiesinę. Jeśli mielibyśmy zatem zdefiniować herbatę rozpuszczalną trzeba by powiedzieć, że to wysuszona mieszanina substancji rozpuszczalnych w wodzie pochodzących z herbaty. Inna sprawa to fakt, że do roztworu, z którego przygotowuje się suchy proszek instant używa się nie wszystkich składników, które da się pozyskać. Wynika to z tego, że producenci chcą nadać końcowemu efektowi odpowiednie cechy, na przykład klarowność, o którą trudno w normalnym naparze, dlatego pozbywają się niektórych związków z roztworu bazowego.

Początki herbaty instant sięgają 1885 roku kiedy to w Anglii opracowano recepturę otrzymywania specjalnej pasty pochodzącej z silnie odparowanego naparu herbacianego. Pasta taka z dodatkiem również odparowanego mleka oraz cukru miała po zalaniu wrzątkiem dawać od razu gotową do wypicia angielską herbatę z mlekiem.

Jak powstaje herbata granulowana instant?

Metoda uzyskiwania herbaty rozpuszczalnej była udoskonalana od tamtych czasów i obecnie sprowadza się do traktowania rozpuszczalnikiem oksydowanych liści czarnej herbaty, lecz przed procesem suszenia. Ekstrakcja zachodzi w specjalnych maszynach i dzięki zastosowaniu jako rozpuszczalnika nadtlenku wodoru, można uzyskać wydajność już do 42%.

Następnie pozyskany roztwór jest suszony za pomocą różnych maszyn przemysłowych. Aby ten proces mógł być opłacalny, początkowo roztwór należy zagęścić, czyli odparować tak, by jej stężenie zbliżyło się do około 40%. Robi się to obniżając ciśnienie. Ostateczne suszenie odbywa się metodą rozpyłową. Skoncentrowany roztwór pod dużym ciśnieniem wyrzuca się z dyszy, powodując jego rozpylenie w postaci mgiełki. Przeciwnie ustawiona dysza wydmuchuje nagrzany gaz. Zderzenie się kropelek z gazem powoduje ich odparowanie tak, iż pozostają jedynie części stałe.

Proces produkcji takiej herbaty może mieć wiele różnych etapów, w większości wymuszonych względami przemysłowymi i ekonomicznymi. Jest też wiele opatentowanych metod technologicznych, które usprawniają ten proces.

Czy herbata instant jest zdrowa?

Warto pamiętać wybierając herbatę instant, że jest to zaledwie namiastka herbaty, pozbawiony wielu substancji, chemicznie przetworzony koncentrat barwników i aromatów pochodzących z herbacianego liścia. Często wzbogacany dodatkami poprawiającymi jego smak. O ile przyjemniej, zdrowiej i smaczniej jest zaparzyć sobie herbaciane liście.

Autorem tekstu jest Rafał Przybylok