Jaka jest historia yerba mate? (legenda)
Indianie z plemienia Gurani byli pierwszymi, którzy poznali yerba mate i jej działanie. Jak do tego doszło? Jest na ten temat legenda, choć prawda jest bardziej prozaiczna od tej barwnej opowieści. Skąd wiemy co daje picie naparu mięty lub rumianku? Z tego samego źródła pochodzi znajomość właściwości mate u Indian. Zwyczajnie, było to od zawsze zioło jakie rosło w ich otoczeniu i którego używali sami już nie pamiętając dlaczego. Stąd też legenda. Należało tak ważny element życia codziennego, społecznego i nawet duchowego uzasadnić w jakiś podniosły sposób. Oto, co opowiadają na ten temat sami Guarani.
Dawno temu bogini Yari, będąca boginią księżyca z wielkim zainteresowaniem przyglądała się Ziemi. Pewnego dnia nie wytrzymała palącej ją ciekawości i zapragnęła zwiedzić ją i zobaczyć jak wygląda życie ludzi. Aby nie być samotną w podróży namówiła do wspólnej wyprawy Arai – boginię różowej chmury zmierzchu. Obie boginie przyjęły postać małych dziewczynek i zeszły na Ziemię.
Wędrowały długo, aż poczuły znużenie, wtedy ich uwagę przyciągnął dom, z którego unosił się zachęcający dym ognia i zapach przygotowywanego posiłku. Gdy zbliżały się do chaty z zarośli nagle wyskoczył dziki jaguar i rzucił się na nie. Nim zdążyły zareagować w boku zwierzęcia utkwiła strzała. Gdy jaguar padł martwy, boginie zobaczyły przed domem starca z łukiem w ręku. To jego strzała ocaliła je przed śmiercią w szponach bestii.
Starzec zaprosił je do siebie, gdzie jego żona oraz piękna, jasnowłosa córka ugościły je, a potem przenocowały. Nazajutrz boginie dowiedziały się, że mężczyzna wraz z rodziną wybrał tak odludne miejsce do życia z uwagi na swą córkę. Była ona piękną kobietą o złotych włosach, co u Indian zdarzało się niezwykle rzadko. Ojciec obawiał się o jej bezpieczeństwo i ukrył swą rodzinę w lesie.
Boginie zastanawiały się jak mogłyby odwdzięczyć się starcowi. Uśpiły całą rodzinę za pomocą swej magii, a nocą bogini księżyca sypała przed ich dom niebieskie nasiona, zaś bogini chmury spuściła na nie słodki deszcz. Rankiem z nasion wyrosły rośliny o grubych pniach i małych, białych kwiatach. Gdy rodzina zbudziła się, boginie stanęły przed nimi i oznajmiły, że wdzięczne za gościnę i ratunek przed jaguarem deklarują przyjaźń i oddają starcowi nową roślinę o cudownych właściwościach, z której przygotować można napój przyjaźni. Po tych słowach boginie oraz starzec z rodziną dopełnili pierwszego rytuału yerba mate. W ten sposób boginie nauczyły ludzi jak należy celebrować przyjaźń za pomocą yerba mate.
Córka starca, o której bezpieczeństwo tak się bał, zyskała mocą boginek nieśmiertelność. Została patronką yerba mate i opiekunką upraw. Do dziś można ją czasem zobaczyć na mgnienie oka, jak przechadza się wśród drzewek.
Autorem tekstu jest Rafał Przybylok
