Palo santo do yerba mate
Palo santo, czyli święte drzewo to najbardziej pożądany przez miłośników mate materiał do produkcji naczyń.
Drzewo palo santo, czyli „święty pień”, a więc „bursera graveolens” jakby poprawili botanicy, rośnie naturalnie w Ameryce Południowej. Nie tylko w Argentynie, ale także w Kolumbii, Gwatemali, Salwadorze i Meksyku. W ogóle na całym Jukatanie. Cudowne właściwości świętego drzewa odkryli Inkowie, to oni używali dymu palonego palo santo do praktyk religijnych oraz w ludowej medycynie. Różne rdzenne ludy Ameryki Południowej, mające kontakt z tym drzewem zaczęły wcześniej czy później okadzać swoje domostwa wonnym dymem dla odpędzenia złych energii, duchów i by przynieść szczęście. Również z tego powodu praktykowano (i do dziś się praktykuje) wykonywanie ozdób i różnych amuletów z palo santo. Co więcej, kawałki drewna palo santo można także dziś kupić w charakterze kadzidła.
Roślina ta posiada intensywnie pachnące olejki które zawarte są w drewnie. To one między innymi odpowiadają za właściwości dezynfekujące żywicy palo santo. Zaletą zatem naczynia z tego drewna jest to, że trudniej pleśnieje, dzięki czemu można zostawiać w nim mokre fusy do następnego dnia co z kolei zapobiega pękaniu i rozsychaniu się kubeczka.
Bezsprzeczną zaletą naczyń z palo santo jest niezwykle współgrający z aromatem yerba mate zapach żywicy. Opisać go można jako lekko słodki, nektarowy i wyraźnie żywiczny, przywodzący wręcz na myśl drzewa iglaste lub zapach mirtu z nutą cytrusowej świeżości. Osobiście bardzo lubię ten aromat i uważam, że szczególnie współgra z argentyńskimi yerba mate, które pija się z nich najczęściej.
Żywicę w palo santo można czasem zaobserwować. Jest to także wyznacznik wysokiej jakości drewna ponieważ jak wszędzie, kubeczki mogą być wykonane z dobrego drewna jak i mniej wartościowego, mającego mniej żywicy i aromatu, starego, suchego i zleżałego. Żywicy szukać należy na słojach drewna, gdy zajrzymy do kubka widzimy w strukturze palo santo jak i przy innych gatunkach drewna rysunek słojów. Właśnie tam pojawia się żywica, wycieka jakby spomiędzy nich zabarwiając nieco naczynie, a w wyjątkowo żywicznych kubeczkach tworząc wręcz maleńkie, brązowawe kropelki ułożone w rzędzie i barwiące palce gdy się je zetrze. Wydzielaniu żywicy sprzyja temperatura toteż zalane gorącą wodą naczynie powinno delikatnie spocić się żywicą. Nie należy się jednak martwić jeśli nie widzimy tego w naszych matero. Efekt nie zawsze jest spektakularny i zanika wraz z użytkowaniem. Ważne, że czujemy lekki aromat palo santo bo to znaczy, że i do naparu odda ono nieco olejku.
Autorem tekstu jest Rafał Przybylok
