Herbaty o nazwach, których nie znacie. Poradnik

Potrafimy nazwać kolory herbaty, choć nie zawsze jest to takie oczywiste i jednoznaczne. Nie sprawia nam też problemu nazwanie podstawowych stylów herbat, czyli po prostu nazwanie popularnych herbat takich jak Lung Ching, Sencha czy Ti Kuan Yin. Czasem jednak trafiamy na słowa, które mogą nas wprowadzić w konsternację, ponieważ nie wiemy o jakiej herbacie mowa. Gorzej, gdy ktoś nazwie słowem nam nieznanym herbatę, której nazwę znamy. Zaczynamy się zastanawiać czy może zaszła jakaś pomyłka, tymczasem jest kilka słów, które określają grupy herbat. Są to niezbyt często używane określenia ale warto je znać kupując jakościową herbatę. Odnoszą się one w większości sytuacji do miejsca produkcji herbaty choć nie tylko.

Gushu. Jest to słowo, które spotykają często miłośnicy herbaty Pu-Erh. Oznacza ono herbatę wyprodukowaną z liści „antycznych drzew” czyli drzew bardzo starych. W różnych regionach słowo to może odnosić się do drzew w różnym wieku aczkolwiek w Yunnanie nazywa się nim drzewa liczące sobie ponad 200 lat.

Yancha. Nazwa ta określa ogół herbat produkowanych w Wuyi w Fujianie. Oznacza tyle co „herbata skalna”. Jest to jedno z czterech, głównych miejsc produkcji oologów. Inną nazwą herbat z tych stron jest słowo Minbei czyli „na północ od rzeki Min”, w odróżnieniu od herbat produkowanych na południu tej prowincji. Yancha to ogólna nazwa wielu znanych herbat takich jak Da Hong Pao, Shui Xian, Rou Gui itd. Łączy je wspólny region wytwarzania oraz podobny proces obróbki. Do Yancha zalicza się także herbatę Lapsang Souchong, która oologiem nie jest.

Shincha. Słowo to określa najmłodszą, wczesnowiosenną herbatę produkowaną w Japonii. Po polsku znaczy to „nowa herbata”. Technicznie jest to sencha, lecz produkowana jedynie z pierwszego zbioru. Historycznie, gdy nie były jeszcze w powszechnym użyciu przemysłowe lodówki, umożliwiające przechowanie młodych liści przez dłuższy czas bez straty ich jakości, wczesnowiosenna herbata była wielkim rarytasem ponieważ dostępna była tylko w krótkim okresie czasu. Jest to tym samym herbata bardzo droga.

Dianhong. Jest to ogólna nazwa czarnych, czyli według chińskiej nomenklatury czerwonych, herbat produkowanych w Yunnanie. Cechą charakterystyczną tej grupy herbat jest duża obecność złotych tipsów, które mają poszukiwany wpływ na smak całego naparu. Nazwa składa się z dwóch członów. Hong oznacza czerwony i oznacza zwyczajnie herbatę czerwoną. Dian zaś wiąże się z nazwą tradycyjną Yunnanu.

Często możemy spotkać nazwy japońskich herbat, które odnoszą się do miejsc produkcji. Właściwie każda prefektura ma własną nazwę dla herbaty. Ważne by pamiętać, że każdy region produkuje herbatę o odmiennym charakterze. Najłatwiej porównać herbatę sencha pochodzącą z różnych prefektur, ponieważ produkuje się ją praktycznie wszędzie. Oto kilka nazw regionalnych.

• Yamecha – herbata z Yame w prefekturze Fukuoka.
• Shizuokakacha – herbata z Shizuoka.
• Sayamacha – herbata pochodząca z prefektury Saitama.
• Isecha – herbata z Mie.
• Ujicha – zastrzeżony znak herbat z Uji w Kyoto Kagoshimacha – herbata z prefektury Kagoshima.
• Tosacha – herbata z Kochi.
• Ureshinocha – wspólna nazwa herbat z prefektur Nagasaki i Saga.
• Yamacha. Słowo to jest dość podobne do Yamecha i nietrudno o pomyłkę. Określenie herbaty japońskiej produkowanej z dziko rosnących roślin. Warto pamiętać, że na wyspach Japonii, herbata nie występowała w stanie dzikim. Sprowadzoną ją tutaj z Chin więc mówiąc o dzikiej herbacie, mówimy właściwie o herbacie zdziczałej.
• Demonocha. To mało znane słowo określa w Japonii ogół herbat produkowanych z części odseparowanych przy produkcji innych herbat. Mowa tu o herbatach: kukicha – składających się z łodyżek herbacianych liści, koncha – będącej pyłem odsianym z herbaty oraz mecha – produkowanej z pączków liściowych.
• Minnan. Jest to nazwa oolonwów produkowanych w Chińskiej prowincji Fujian na południe od rzeki Min. Ma to odróżnić te oolongi od Yancha uprawianych bardziej na północy. Najbardziej znanym oologiem tego typu jest Ti Kuan Yin.
• Formosa. Jest to dawna nazwa Tajwanu. Obecnie spotkać można to słowo dla określenie herbat pochodzących z tej wyspy.
• Bohea. Dawna nazwa herbaty, która funkcjonowała jako nazwa gatunkowa przed wprowadzeniem obecnie funkcjonującej nazwy Camellia. Obecnie spotkać to słowo można czasem dla określenia herbat czarnych z prowincji Fujian.
• Wakoucha. Jest to japońska nazwa herbaty czarnej. Obecnie stosuje się ją do opisania herbat czarnych (czerwonych, ponieważ Japończycy stosują Chińską nomenklaturę) produkowanych w Japonii.

Autorem tekstu jest Rafał Przybylok