Pierożki chińskie do herbaty. Yum Cha, czyli Dim Sum i herbata

Ceremonie herbaciane zarezerwowane są na specjalne okazje. Tymczasem dzień powszedni również kreci się wokół herbata. Czy raczej herbata kręci się wokół ludzkich spraw codziennych. Niezauważona, gdzieś w tle. Do posiłku. Yum Cha to właśnie w dzisiejszych Chinach herbata do posiłku, a konkretnie do lanchu. Yum Cha to odpowiednik zachodniego lunchu, coś jak nasze drugie śniadanie, forma posiłku zjadanego często tuż przed południem w czasie przerwy w pracy. Yum Cha rozpowszechnione jest zwłaszcza w południowych Chinach. Posiłek taki jadany jest zwykle w grupie, ze znajomymi, rodziną, a najczęściej ze współpracownikami. Na Yum Cha wychodzi się jak na lunch do specjalizującej się w tym jadłodajni. Pojawia się tutaj tradycyjna przekąska u Chińczyków, a mianowicie Dim Sum. Specjalne pierożki przygotowane na parze doskonale komponują się z trybem dnia pracy Chińczyków, którzy zwyczajowo nie jadają smażonych rzeczy przed południem.

Czym jest Dim Sum?

Same pierożki, które nie zawsze są pierożkami, ponieważ Dim Sum to ogólna nazwa przekąsek na parze, a więc różnych warzyw, mięsa, klusek, krewetek, jajek, kulek ryżowych, a także słodkich smakołyków jak budynie z tapioki czy słodkie owoce i właściwie wszystkiego czego dusza zapragnie ponieważ możliwości są setki jeśli nie tysiące. Samo słowo Dim Sum oznacza „ująć za serce”, ta poetycka nazwa przylgnęła w opinii ludzi zachodu do Chińskiego Lunchu ale jest to nieprecyzyjne. Ten posiłek nazywa się Yum Cha czyli tłumacząc prosto „picie herbaty”. Przekąski podawane do herbaty, wkrótce przekształciły się w osobne danie. Dim Sum podawane są w specjalnych bambusowych parnikach, w których zostały przygotowane wraz z pałeczkami do jedzenia i kilkoma sosami, w których zanurza się jedzenie. Często z jednego parnika je kilka osób, a jeszcze częściej z kilku parników zawierających różne rzeczy. Obecnie Dim Sum można zjeść nie tylko w wyspecjalizowanych lokalach czy niewielkich barach ale nawet na straganach i przy specjalnych wózkach na ulicy.

Czym jest Yum Cha?

Yum Cha to oryginalnie picie herbaty. Nie zapominajmy o tym ponieważ w Chinach do przedpołudniowego posiłku nieodzowna jest herbata. Ponieważ Yum Cha to właśnie herbata przedpołudniowa. Pijana po południu zaczęła być dopiero dzięki Brytyjczykom, którzy przebywając w Chinach nie chcieli się rozstawać ze swoim ulubionym podwieczorkiem. Jaka powinna być pita herbata w czasie Yum Cha? To już kwestia gustu. Każdy pije to co lubi chociaż w niektórych lokalach podawana jest tylko jedna dla wszystkich gości. W dobrym guście jest by klienci mogli pić herbatę czekając na posiłek więc często od tego się zaczyna. Oczywiście jest to zawsze herbata Chińska. Często zielona lub niezbyt wykwintny oolong.

W związku z herbatą przy Yum Cha istnieje także kilka zasad. Herbata podana jest w czajniczku z czarkami dla każdego z biesiadujących. Zawsze jedna z osób rozlewa herbatę dla wszystkich. Nie taktownie jest nalać tylko sobie. Nie należy także nalać do pełna czarki. Kulturalni napełniają ją w około 80%. Powszechne są kolejne parzenia fusów. Liście herbaty znajdują się ciągle w czajniczku i gdy potrzebujemy więcej wody zwyczajnie zostawiamy otwarte lub uchylone wieczko. Jest to sygnał dla kelnera by dolał wody.

Specyficzne podziękowanie za herbatę

Inną ciekawą tradycją jest podziękowanie za herbatę polegające na stukaniu zgiętymi palcami w stuł. Mają one przypominać sylwetkę klęczącego człowieka. Tradycja ta odnosi się do ukłonu kowtow czyli głębokiego dworskiego ukłonu jaki składano cesarzowi. Klękający w dowód szacunku musiał dotknąć czołem podłogi.

Z powstaniem tego gestu wiąże się historia cesarza Qianolga z dynastii Qing, który podróżował swego czasu incognito po swym cesarstwie w towarzystwie swojej świty. Cesarz postanowił nie ujawniać swojej tożsamości ponieważ ciekaw był jak żyje się jego poddanym. Kiedy ze swymi ludźmi w strojach zwykłych podróżnych zatrzymał się na postój w herbaciarni. Kiedy czajnik herbaty postawiono przed cesarzem jego świta skonfundowała się bardzo ponieważ wyglądało na to, że to on powinien obsłużyć obecnych. Nikt nie mógł go wyręczyć nie ryzykując zdemaskowania władcy. Cesarz jednak bez skrępowania zaczął nalewać herbatę do czarek i tutaj pojawił się kolejny problem ponieważ podarek od cesarza, nawet czarkę herbaty, przyjąć należało w tradycyjnym ukłonie dworskim, na kolanach z głową przy ziemi. Jeden z dworzan wpadł wtedy na pomysł, że odda cześć cesarzowi stukając dwoma zgiętymi palcami w stuł na znak, że klęka.

Dziś w czasie Yum Cha wykonuje się ten gest, chociaż w niektórych częściach Chin używa się go tylko w sytuacji gdy prowadzi się z kimś rozmowę i chce się podziękować kelnerowi nie przerywając konwersacji.