Przeciwnowotworowe działanie herbaty. Herbata a nowotwory

Autorką tekstu jest Alicja Płuciennik (jurassiccuisine.blogspot.com)

Ostatnio dużo słyszy się o przeciwnowotworowym działaniu herbaty. To, że herbata jest zdrowa wiedzą już wszyscy, ale DLACZEGO herbata działa przeciw nowotworowo? Naukowcy stale donoszą o swoich nowych odkryciach dotyczących składu naparu z Camelia sinensis, jednak mało kto przegląda pełne trudnych słów artykuły naukowe, co też nakręca sceptyków twierdzących, że cudowne właściwości herbaty to kolejny chwyt marketingowy.

Herbata jaka jest, każdy widzi. O jej przygotowywaniu też już wiadomo co nieco, znane są nawet związki chemiczne, które odpowiadają za jej właściwości prozdrowotne (polifenole, katechiny, garbniki). Skupię się dziś na pewnym związku z grupy polifenoli: 3- galusan epigallokatechiny, nazywany w skrócie: EGCG.

Ten niewinnie wyglądający związek (o ile coś, co wgląda jak koszmar z klasy chemicznej może w jakimkolwiek stopniu wyglądać niewinnie) został dzięki badaniom wielu zespołów naukowców okrzyknięty głównym czynnikiem odpowiedzialnym za przeciwnowotworowe właściwości herbaty. Najwięcej jest go w suchych liściach herbaty zielonej.

Na czym polega działanie EGCG?

Najpierw zastanówmy się, czym właściwie są nowotwory. Każdy organizm składa się z wielu miliardów komórek, które muszą ze sobą współpracować, pełniąc w organizmie właściwe sobie funkcje. Są one kontrolowane przez wiele czynników regulujących ich metabolizm, produkcję określonych białek, enzymów, namnażanie się. Nowotwór to najprościej rzecz ujmując grupa komórek, które wymknęły się spod tej kontroli i zamiast pełnić przydzielone im funkcje, zaczęły się intensywnie namnażać (proliferować) tworząc różnego rodzaju guzy. Przyczyny powstawania mogą być różne: wirusy, promieniowanie UV, toksyny, mutacje w genach odpowiadających za proliferację komórek.

Odnotowano, iż spożywanie kilku filiżanek zielonej herbaty dziennie znacznie obniża ryzyko wystąpienia m.in. nowotworu prostaty, jelita grubego, piersi, płuc, nerek, krtani, trzustki. Najwięcej badań przeprowadzono w Japonii, gdzie po raz pierwszy stwierdzono negatywną korelację pomiędzy spożyciem zielonej herbaty a ilością nowotworów (im większe spożycie zielonej herbaty, tym mniej przypadków zachorowań na raka), najsilniej widoczne u kobiet pijących więcej niż 10 czarek zielonej herbaty dziennie.

Po wielu trudach i znojach pracowników laboratoriów na całym świecie udało się ustalić nie tylko aktywność polifenoli i EGCG w kwestii ochrony przed nowotworami, ale również wpływ tych substancji na spowolnienie, zahamowanie wzrostu guza, a nawet na zmniejszenie jego rozmiarów, gdyż substancje te powodują śmierć komórek w różnych typach nowotworów (co ciekawe nie powodują śmierci zdrowych komórek). Działają w różnych stadiach rozwoju choroby, jednak dokładne mechanizmy przeciwnowotworowego działania zielonej herbaty nie są jeszcze w pełni poznane.

Wiadomo, że wspomniany wyżej EGCG działa jako inhibitor białek enzymatycznych odpowiedzialnych za transkrypcję onkogenów, czyli genów, które ulegając ekspresji powodują powstawanie nowotworów (powstają wskutek mutacji w genach kontrolujących cykl komórkowy, różnicowanie komórek, nazywanych protookogenami). Odkryto także, iż EGCG i inne polifenole doprowadzają komórkę nowotworową do samobójczej śmierci (indukują ścieżkę apoptozy), chronią DNA przed uszkodzeniami. Szczególnie istotne jest oddziaływanie EGCG na kaskady sygnałowe w komórkach (komórki odbierają sygnały, które mogą prowadzić do zwiększenia produkcji danych enzymów, a w konsekwencji do ich podziałów) oraz na proteasomy – struktury białkowe, odpowiadające za regulację procesów komórkowych poprzez niszczenie specjalnie wyznakowanych białek.

Jeśli chcecie wiedzieć więcej o przeciwnowotworowym działaniu zielonej herbaty oraz poznać szczegóły metod badań, zachęcam do przejrzenia artukułów źródłowych, popijając przy tym zieloną herbatkę, oczywiście, której różnorodność rodzajów i smaków zadowoli każde, nawet najbardziej wybredne podniebienie.

Na zdrowie!

Literatura źródłowa:

• leki-i-fakty.pl/node/85
• e-biotechnologia.pl/Artykuly/Onkogeny/
• jn.nutrition.org/content/133/7/2417S.full
• cancer.gov/cancertopics/factsheet/prevention/tea
• cancer.gov/cancertopics/pdq/cam/prostatesupplements/Patient/page3
• link.springer.com/article/10.1007/s004320050321#page-1
• pthit.pl/Acta_Haematologica_Polonica,Szpiczak_mnogi_Proteasom_NF_B_Inhibitory_protea somow_Bortezomib,538.html