Lebu Cha – przepis na herbatę z cytryną i solą po indyjsku
Indie to niezwykle bogaty pod względem herbaty kraj. Nie tylko pod wpływem Brytyjczyków założono tutaj liczne uprawy herbaty, niektóre sławne w całym świecie, ale również sam kraj obfituje w przeróżne tradycje herbaciane.
Pierwszym, co przychodzi nam na myśl jest oczywiście słynna masala chai, czyli indyjska herbata z mlekiem i korzennymi przyprawami. Warto jednak pamiętać, że to nie jedyny sposób picia herbaty w Indiach. Jest to kraj ogromny i bardzo licznie zaludniony. Nie dziwi więc fakt, że różnorodność kultury herbacianej jest tak samo duża jak różnorodność samego kraju.
Dziś wybierzmy się na wycieczkę do Bengalu, a konkretnie do Kolkaty, która to znana jest jako kulturalna stolica Indii. Kolkata założona została przez Brytyjczyków, kiedy zaczęli zdobywać swoje wpływy w Indiach. Była to przez długie lata stolica Indii Brytyjskich. Wtedy to też z niewielkiej wioski utworzono prężnie rozwijające się miasto Kalkuta. Niedawno zaś wrócono do pierwotnej nazwy Kolkata.

Jedną z popularnych tutaj herbat jest tak zwana Lebu Cha. Jest to przepis, który można nazwać typowo regionalną specjalnością i coś, bez czego przeciętny obywatel Kolkaty miałby problem by wyobrazić sobie swój normalny dzień.
Lebu Cha to herbata z cytryną i z solą. O soli w herbacie zapewne już wszyscy słyszeli, ponieważ ten nietypowy w naszej kulturze dodatek do napojów nie jest niczym nietypowym w Azji. Na pewno kojarzymy herbatę w stylu tybetańskim, gdzie poza masłem do herbaty dodaje się właśnie soli. Swoją herbatę przyprawiają solą także Mongołowie. O tym, że Hindusi również solą herbatę mogliśmy jednak nie słyszeć. Powody są oczywiste, mała popularność słonej herbaty w naszych stronach wynika z tego, że nie są to ulubione przez Europejczyków smaki. Po drugie mleczna i słodka masala chai przyćmiewa nieco inne indyjskie herbaty swą sławą.

Sprawa okazuje się jeszcze bardziej skomplikowana kiedy zauważymy, że sól jakiej używa się do herbaty w Kolkacie to nie zwykła sól lecz sól czarna. Jest to wyjątkowa sól o charakterystycznym ciemnofioletowym, niemalże czarnym odcieniu kryształów i charakterystycznym aromat związków siarki przypominający zapach gotowanych jajek. Sól czarna zawdzięcza swoje walory nie tylko związkom siarki, które zawiera ale również unikalnej metodzie produkcji polegającym na wypalaniu soli w piecach. Wiele przepisów kulinarnych z Indii i Pakistanu oraz okolicznych krajów stosuje Kala Namak czyli czarną sól. Jej popularność wśród wegan i wegetarian związana jest z aromatem kurzych jaj, który pozwala przygotowywać potrawy mające imitować jajka. Z przyczyn zdrowotnych ajurweda zaleca spożywanie czarnej soli głównie dla regulacji pracy układu pokarmowego. Ma ona poza tym zdolność łagodzenia bóli i leczenia zmian skórnych.
Przejdźmy jednak do przepisów na Lebu Cha. Jest ich, jak łatwo się domyślić tyle ilu Hindusów przygotowujących ją. Podobno nawet receptury zmieniają się w zależności od pory roku. Pojawiają się w jej składzie różne dodatki i przyprawy. Możemy znaleźć tam popularne w Indiach goździki, cynamon i imbir. Podobno popularnym dodatkiem jest także czarny pieprz. Jedno co wiemy na pewno to czarna, mocna herbata, która często jest podgotowana dla intensywniejszego smaku z dodatkiem soku z cytryny, cukru i czarnej soli. Pozostałe składniki można już sobie dozować według własnego gustu. Gdy jednak zapytamy o przepis w Kolkacie niczego się nie dowiemy ponieważ, każdy komu udało się stworzyć wyjątkową Lebu Cha, zazdrośnie strzeże swego tajemnego przepisu. Najlepiej zatem zastosować poniższy przepis bazowy i po prostu pić, lub dodawać różne przyprawy i stworzyć swoją własną, sekretną recepturę.
Potrzebne składniki na pół litra wody to:
- łyżka czarnej herbaty dającej mocny napar, najlepiej asamskiej,
- dwie łyżki cukru,
- dwie łyżki soku z cytryny
- i nieco (nie wiecej niż pół łyżeczki) czarnej soli.
- Herbatę należy wrzucić do wrzątku i kilka minut podgotować po czym przyprawić pozostałymi dodatkami i podawać przecedzoną na gorąco.
- Smacznego!
Autorem tekstu jest Rafał Przybylok